Dit statige herenhuis op Antwerpen Zuid diende ecologisch te worden verbouwd tot woning met kunstgalerij op het hoog gelijkvloers. Daarvoor werden alle functies een verdieping naar boven geschoven. Op zolder kwam een master bedroom met eigen sanitair & een dakterras. Omwille van dynamiek werden dak & beglazing gedraaid tov elkaar waardoor er een glazen dak ontstaat boven de traphal & een afdak aan het terras. De wand van de puntgevel hier werd voorzien van wandverwarming & leemafwerking. Het dak werd ingeblazen met cellulose.  In de half verzonken bediendenkelder, nu logeerkamer, werden ook kalkhennepblokken gebruikt om een geklimatiseerde ruimte te creëren. Foto’s: Bob Reijnders & DAM architecten

DAM architecten renoveerde deze Art Deco-woning in Berchem met respect voor het bestaande. De woning is een totaalkunstwerk van de hand van architect Jacques Ottelohé (1889-1940) die er verschillende versies van bouwde. Slechts enkele elementen werden toegevoegd. Deze zijn sober om de oude elementen in het voetlicht te laten treden.  Ze zijn hedendaags maar bevatten steeds een echo naar de bestaande vormentaal zonder historiserend te zijn. Zo werd de achterbouw opengetrokken & beglaasd en voorzien van 2 ronde koepels als knipoog naar de ronde binnenraampjes. De inkomhal werd voorzien van een gebogen wand waarin wc & vestiaire schuilgaan. Een plafondhoge spiegel verdubbeld het lijnenspel. De voordeur is volledig beglaasd maar voorzien van een geabstraheerde tekening van het ornament op de originele voordeur. Foto’s: Bob Reynders & DAM architecten

Koppelen van 2 woningen dmv een nieuwe uitbouw in kastanje

Dit grote gezin had nood aan meer ruimte & had de opportuniteit om de aanpalende woning te kopen zodat daar de kinderen konden wonen en muziek beoefenen. De 2 woningen worden gekoppeld door een brede uitbouw achter de 2 woningen te plaatsen. Het dak loopt door aan de zijkant & overkapt meteen ook de servitudes aan elke kant. Dat is de informele inkom wanneer je aankomt met de fiets. De gehele constructie (kolommen, ramen, beplanking luifel) is opgetrokken in kastanjehout.

Verbouwing (lees: genezen of herstellen) van een bel-etage
Zoals elke bel-etage bevond de leefruimte zich op de eerste verdieping waarbij men eerder over de tuin keek dan in de tuin. Op het gelijkvloers bevonden zich enkele bergingen achter de garage. Deze bergingen werden een knusse zithoek waarbij de stalen balken dmv een LED-strip werden omgevormd van zware structurele elementen naar lichtarmaturen. Achter de woning kwam een ruime vide met een leefkeuken & eetkamer aan de tuin. De verspringing vd achtergevel zorgt voor een soort luifel die oververhitting tegen gaat. De oude leefruimte op de eerste verdieping werd een speelruimte gekoppeld aan de nieuwe leefruimte/vide. Daardoor is er wel contact maar ligt het speelgoed niet in de weg & is eventuele rommel zelfs niet zichtbaar. Een woning om fier op te zijn.

Aanpasbaar & levenslang wonen

Deze originele woning in Merksem bevatte nog een doorgang naar achter voor de melkboer met zijn kar, een stuk van de oude stalling & een opkamertje. De woning was echter al een paar keer verbouwd & de oude delen waren eerder een nadeel dan een origineel element. De woning diende te worden opengegooid. Meer licht & lucht. Compacter ook. Op het gelijkvloers kwam een ruime aanbouw met een leefkeuken & een zithoek. Op de verdieping werd het zadeldak opengeklapt. Beiden werden achteraan volledig beglaasd & kregen een kleine luifel met ingebouwde screens. Tussen de 2^e verdiepingen werd een vide voorzien, zodat de leefruimte op het gelijkvloers contact heeft met werkplateau of atelierruimte bovenaan. Een ruimtescheidende kast verbergt slaapkamer, logeerkamer & badkamer. Deze kregen de feel van een vakantiehuis. In het kader van aanpasbaar/levenslang wonen werd op het gelijkvloers een sanitaire cel voorzien. De woning werd uitgerust met zonnecollectoren, vloerverwarming & een groendak.

Het gezin had nood aan meer ruimte. Achteraan was een uitbreiding niet mogelijk, aan de zijkant deed de ruimte tussen de 2 woningen dienst als autostaanplaats, welke men wenste te behouden. We hebben deze gepromoveerd tot carport door op de verdieping een compact volume tussen de 2 woningen te hangen. Vooraan herbergt deze een badkamer voor de ouders. Achteraan een slaapkamer met een mezzanine op de badkamer. Ondermeer om het gewicht te beperken, werd het geconcipiëerd met een houten skelet & bekleed met Celit, regelwerk & houten shingels. Eerlijk & zonder franjes, maar met een hoge aaibaarheidsfactor.

Publicaties
-HLN 15 januari 2011

Deze burgerwoning had dringend een ingrijpende verbouwing nodig. Het klassieke probleem van een oud dak & zolder, een afgeleefde achterbouw, een versleten keuken, een schamele badkamer. De aanpak is echter minder klassiek. Voor elke ingreep werd compromisloos de meest ecologische aanpak gekozen; kurken vloerisolatie, wandverwarming met leembezetting, intensief groendak waar ook de was gedroogd wordt… Er werd zelfs onderzocht om warmte vh douchewater te recupereren, water vd handenwasser te zuiveren & te hergebruiken, 2e hands sanitaire toestellen te kopen … Sommige zaken waren niet interessant, andere wel. Om dit gerealiseerd te krijgen werd een masterplan ontworpen met een gefaseerde uitvoering. Hierbij werd onder andere een overdekte inkom voorzien waar ook de bakfiets droog kan staan of de kinderen met stoepkrijt kunnen spelen. De vouwdeur in de nieuwe achterbouw kan volledig open & laat zo de leefkeuken doorlopen in de kleine stadstuin. De kinderen krijgen een eigen verdieping op zolder met een mezzanine (“boomhut”) onder het zadeldak. Deze is voorzien van dakramen die “at random” geplaatst zijn. Laag om er door te kijken, hoog om de sterren te zien.

Nieuw brutalisme

Een eerder saai uitziende woning wordt met minimale ingrepen getransformeerd tot een loft waarbij alle ruimtes aan elkaar geregen worden tot 1 verrassend parcours rond de woning waarbij de gehele lengte & diepte voelbaar worden. Ruimte! Aan de buitenzijde valt dit amper te merken, waardoor de verrassing bij het binnenkomen des te groter is. Minder is meer. Zo kom je in de gang voorbij een raamopening dat duidelijk van de voormalige wc was. Verwarring. We laten ons niet verleiden tot opsmukwerk om de woning meer van deze tijd te maken. Integendeel, we cultiveren de banaliteit. Zo recyleren we de oude garagepoort tot schuifwand in de woning. Uit de context. Minimale ingrepen. Materiaalbesparend. Hergebruik. Ecologischer dus. Én economischer.
De puntgevel wordt 3m verder gedupliceerd en vormt zo een uitbreiding op het gelijkvloers met overdekt terrasje & een beschut balkon aan de slaapkamer op de verdieping. Die elementen zorgen –ondanks de naakte aanpak- voor een warme, menselijke woning.

Verbouwing van een vrijstaande woning

Een oude verkaveling met allemaal dezelfde woningen. De laatste woning van de straat. Daarna velden & bossen.

De oude aanbouw met veranda was toe aan vervanging. We ontwierpen een compacte leefkeuken met een open zicht op de velden & de bossen, op een paard & een serre. Kwa gevel resulteerde dat in een soort C-vorm die zich opent naar het groen. Deze werd afgewerkt met Padouk.

De onderzijde vormt stapsgewijs de overgang tussen de pas van de woning & de lager gelegen tuin.

De bovenzijde wordt een luifel & gaat oververhitting tegen.

Het geheel is opgetrokken in bio-ecologische materialen.

Kleine verbouwing van een typische stadswoning

Ruimtes die net te klein waren, een muur die in de weg stond, geen zicht op de tuin, geen samenhang … De problemen van een typische stadswoning van rond 1900. Zoals steeds hebben we dat proberen op te lossen met zo weinig mogelijk ingrepen.

Dat is economisch interessant natuurlijk maar door het beperkt materiaalverbruik heeft het daardoor ook een beperktere milieu-impact. Keuken & eetruimte werden 1 grote ruimte met retro betontegeltjes. De wandtegels zijn gerecupereerd. De achtergevel kreeg 2 grote pivoterende deuren naar de tuin. In het dak staken we een lichtstraat tegen de opgaande gevel van de badkamer waardoor de ruimte gevoelsmatig veel groter is maar vooral veel lichter. Om ook de ingebouwde stadstuin lichter te maken werd de gevel bekleed met witte crépy & steekt nu fel af tegen de naburige koterijen.

Verbouwing van een dorpswoning

Jaren geleden verbouwden de opdrachtgevers deze woning zelf als jong koppel. Nu was ze echter toe aan een grondige renovatie naar de normen van vandaag. Bij de ontmanteling kwamen romantische boodschappen te voorschijn van de eerste verbouwingsronde. De badkamer werd naar de eerste verdieping gebracht, de keuken uitgebreid tot leefkeuken … Tevens werd er doorgedreven geïsoleerd. De wens voor een landelijk “stijl” werd beantwoord met een hedendaagse maar warme houten gevelbeplanking, een luifel/pergola & een lamellenscherm als verwijzing naar luikjes.

• Eco enzo?
• Stedelijke ligging dicht bij kern met winkels & openbaar vervoer.
• Verbouwing (hergebruik bestaand patrimonium).
• Houtskelet, Ayous gevelbeplanking (FSC, nagroeibaar) & alu ramen met verbeterde thermische afstandshouders (duurzaam).
• Ecologische materialen: Celit “onderdak”, Pavatex houtvezelisolatieplaat, EPDM dakdichting, Isofloc papiercellulose …
• Slim ontwerp: compact, minimaal materiaalgebruik door behoud, geïsoleerde box tussen scheimuren
• Toeters & bellen: Renson Healthbox ventilatiesysteem

Verbouwing burgerwoning met recup-materialen

Achter het hoofdvolume met zithoek werd een nieuwe leefkeuken voorzien met aan de ene kant een kastenwand & aan de andere kant een zwevend keukenblok. De vloer in leisteen plooit omhoog in L-vorm. Dezelfde natuurstenen vloer loopt ook door in het terras buiten. Ook daar plooit ze omhoog in & wordt plots tuinmuur. De achtergevel is volledig beglaasd waardoor binnen/buiten naadloos doorloopt. Ook tpv het bad, verzonken in een plateau, is de achtergevel volledig beglaasd. Zij het met een lamellenwand om inkijk te vermijden. Deze lamellenwand creëert een balkon waardoor je ongestoord een bad kan nemen in openlucht. Bij goed weer…

Elke poutrel of houten balk die nog bruikbaar was, is gerecupereerd in de nieuwe structuur.

Van de oude plankenvloeren werden badkamermeubels gemaakt. Economisch & ecologisch.

Publicaties:

-TV reportage Vitaya “Dit is mijn huis” maart 2010

-Vlaamse renovatiedag mei 2009

Verbouwing van een houten woning

Deze woning met servitude bevindt zich in de nauwe straatjes van Oud Deurne aan het Rivierenhof. Gezien dit in het schootsveld van de oude Brialmontomwalling lag, werd het destijds opgetrokken in hout. Zowel het houten hoofdvolume als de recentere aanbouwen, waren in zeer slechte staat.

Er is geopteerd om de koterij af te breken en te vervangen door een compact houten volume dwars op de woning, van scheimuur naar scheimuur. Vloerplaat & dak werden verschoven tov elkaar. Zo ontstaat achteraan een terras & vooraan een overdekte inkomzone als overgang met de straat. Tevens konden we ook de oude inkom/gang van het hoofdvolume bij het leefgedeelte nemen, waardoor deze breder werd & meer mogelijkheden geeft naar levenslang wonen. Het hoofdvolume zelf werd binnenin chirurgisch aangepakt; balk per balk. Aan de buitenzijde is het een moderne herinterpretatie van de oude woning en afgewerkt met horizontale gevelbeplanking in Ceder. De nieuwe achterbouw kreeg een vertikale gevelbeplanking met een dak in Padouk.

De architectuur is strak en hedendaags maar toch warm en aaibaar. Door het gebruik van ecologische materialen (Celit, Pavatex, EPDM, Isofloc, Fermacell, groendak) is ze ook gezond en aangenaam. In een latere fase zullen energiezuinige technieken worden ingepast.

Publicaties:

-GVA bijlage 18 mei 2008,
-Houtnieuws
-Ecobouwers AN2100/04 …

Uitbreiding dorpswoning
Omwille van de nakende gezinsuitbreiding is op de stalling (garage) naast deze dorpswoning een compacte uitbreiding gecreëerd met een lichte houten structuur en Ceder gevelbekleding. Uitgangspunt was ‘bescherming’ en ‘knusheid’, zoals de schaal van een noot. Het nieuwe houten volume plooit origamigewijs zich over de oude stal. Bovenop planden we de kinderslaapkamers met mezzanine. Achteraan een vide die de nachtzone verbindt met de dagzone & de tuin. De lamellen temperen inkijk van de buren. Ook bij de afwerking kozen we voor ecologische materialen (Celit, papiercellulose als isolatie, leempleister, leemverf … ). Tevens is er een (zelfgemaakte) regenwaterput, zonnecollectoren, zonnepanelen & speksteenkachel … Dit alles zorgt voor een gezond binnenklimaat en een warm nest.

Publicaties:
-Houtnieuws November 2009
-Bouwen & wonen met de natuur nr 71 herfst 2014 (Vibe)
-Website Livios (schakel  71-2)
-Vlaamse renovatiedag mei 2010
-Ecobouwers AN2180/2

Optopping stadswoning
Wegens gezinsuitbreiding werd op deze stadswoning een doos geplaatst met 2 slaapkamers & een sanitaire cel. Ondermeer om het gewicht op de onderliggende structuur te beperken, werd het geheel in hout geconcipieerd (prefab skelet, Meranti buitenschrijnwerk, Ceder gevelbekleding, Pavatex). De voorzijde is eerder gesloten met een inpandig balkonnetje & een uitkijkpost dat recht de straat inkijkt. Omwille van het gebrek aan buitenruimte creëerden we ook een groot dakterras. De achterzijde van de doos  -gelegen aan het dakterras- is volledig opengetrokken met glas. Deze heeft een klein luifeltje om in de zomer –als de zon hoog staat- oververhitting tegen te gaan maar in de winter –als de zon laag staat- te genieten van passieve zonnewinsten. Dat is gelukt, de radiatoren werden pas na de winter geplaatst & steeds was het behaaglijk.

Publicaties
-Houtnieuws 159  4^e trim. 2007
-Knack Extra nr 13 dd 8 oktober 2014 “Het verschil tussen (ver)bouwen”
-Vlaamse renovatiedag